91 וְלִפְנֵי עִוֵּר לֹא תִתֵּן מִכְשׁוֹל, כְּמַשְׁמָעוֹ. וּפֵרְשׁוּהָ, בְּמִי שֶׁגּוֹרֵם לְאַחֵר לַחֲטֹא. וְכֵן מִי שֶׁמַּכֶּה אֶת בְּנוֹ הַגָּדוֹל. וְלִפְנֵי עִוֵּר לֹא תִתֵּן וְגוֹ', בְּמִי שֶׁלֹּא הִגִּיעַ לְהוֹרָאָה וּמוֹרֶה, (כְּמוֹ שֶׁנֶּאֱמַר) שֶׁכָּתוּב (משלי ז) כִּי רַבִּים חֲלָלִים הִפִּילָה וַעֲצֻמִים כָּל הֲרֻגֶיהָ. וְזֶה עָבַר, מִשּׁוּם וְלִפְנֵי עִוֵּר לֹא תִתֵּן מִכְשׁוֹל, מִשּׁוּם שֶׁהִכְשִׁיל אֶת חֲבֵרוֹ לָעוֹלָם הַבָּא.
91 וְלִפְנֵי עִוִּר לֹא תִתֵּן מִכְשׁוֹל, כְּמַשְׁמָעוֹ. וְאוּקְמוּהָ, בְּמַאן דְּגָרִים לְאָחֳרָא לְמֶחֱטֵי. וְכֵן מַאן דְּמָחֵי לִבְרֵיהּ רַבָּא. וְלִפְנֵי עִוִּר לֹא תִתֵּן וְגוֹ', בְּמַאן דְּלָא מָטָא לְהוֹרָאָה וְאוֹרֵי, (כמה דאת אמר) דִּכְתִּיב, (משלי ז) כִּי רַבִּים חֲלָלִים הִפִּילָה וַעֲצוּמִים כָּל הֲרוּגֶיהָ. וְהַאי אַעְבָּר, מִשּׁוּם וְלִפְנֵי עִוִּר לֹא תִתֵּן מִכְשׁוֹל, בְּגִין דְּאַכְשִׁיל לֵיהּ לְחַבְרֵיהּ לְעָלְמָא דְּאָתֵי.
velifnei iver lo titten michshol, kemashma'o. ufereshuha, bemi shegorem le'acher lachato. vechen mi shemmakeh et beno hagadol. velifnei iver lo titten vego', bemi shello higia lehora'ah umoreh, (kemo shenne'emar) shekatuv (mshly z) ki rabim chalalim hipilah va'atzumim kal harugeiha. vezeh avar, mishum velifnei iver lo titten michshol, mishum shehichshil et chavero la'olam haba
velifnei ivir lo titten michshol, kemashma'o. ve'ukemuha, bema'n degarim le'achora lemechetei. vechen ma'n demachei livreih raba. velifnei ivir lo titten vego', bema'n dela mata lehora'ah ve'orei, (chmh d't mr) dichttiv, (mshly z) ki rabim chalalim hipilah va'atzumim kal harugeiha. veha'y a'bar, mishum velifnei ivir lo titten michshol, begin de'achshil leih lechavreih le'alema de'atei
92 שֶׁשָּׁנִינוּ, מִי שֶׁהוֹלֵךְ בְּדֶרֶךְ יְשָׁרָה בַּתּוֹרָה וּמִי שֶׁמִּשְׁתַּדֵּל בַּתּוֹרָה כָּרָאוּי, יֵשׁ לוֹ תָּמִיד חֵלֶק טוֹב לָעוֹלָם הַבָּא. שֶׁאוֹתוֹ דְּבַר הַתּוֹרָה שֶׁהוֹצִיא מִפִּיו, הוֹלֵךְ וּמְשׁוֹטֵט בָּעוֹלָם, וְעוֹלֶה לְמַעְלָה. וְכַמָּה עֶלְיוֹנִים קְדוֹשִׁים מִתְחַבְּרִים עִם אוֹתוֹ הַדָּבָר, וְעוֹלֶה בְּדֶרֶךְ יְשָׁרָה, וּמִתְעַטֵּר בַּעֲטָרָה קְדוֹשָׁה, וְרוֹחֵץ הַנָּהָר שֶׁל הָעוֹלָם הַבָּא, שׁוֹפֵעַ וְיוֹצֵא מֵעֵדֶן, וּמִתְקַבֵּל בּוֹ וְנִשְׁאָב לְתוֹכוֹ, וּמִתְעַנֵּג (וְנִטָּע) סְבִיב אוֹתוֹ הַנָּהָר, הָעֵץ הָעֶלְיוֹן. וְאָז שׁוֹפֵעַ וְיוֹצֵא אוֹר עֶלְיוֹן וּמִתְעַטֵּר עִם אוֹתוֹ אָדָם כָּל יוֹם, כְּמוֹ שֶׁנִּתְבָּאֵר.
92 דְּתָנֵינָן מַאן דְּאָזִיל בְּאוֹרַח מֵישַׁר בְּאוֹרַיְיתָא, וּמַאן דְּאִשְׁתְּדַל בְּאוֹרַיְיתָא כְּדְקָא יָאוּת, אִית לֵיהּ חוּלָקָא טָבָא תָּדִיר לְעָלְמָא דְּאָתֵי. דְּהַהִיא מִלָּה דְּאוֹרַיְיתָא דְּאַפִּיק מִפּוּמֵיהּ, אַזְלָא וְשָׁאֲטָא בְּעָלְמָא, וְסַלְּקָא לְעֵילָּא. וְכַמָּה עִלָּאִין קַדִּישִׁין מִתְחַבְּרָאן בְּהַהִיא מִלָּה, וְסַלְּקָא בְּאוֹרַח מֵישָׁר, וְאִתְעַטָּר בְּעִטְרָא קַדִּישָׁא, וְאִסְתֲּחֵי בְּנַהֲרָא דְּעָלְמָא דְּאָתֵי, דְּנָגִיד וְנָפִיק מֵעֵדֶן, וְאִתְקַבַּל בֵּיהּ, וְאִשְׁתְּאַב בְּגַוִיהּ, וְאִתְעַנָּג (ס''א ואתנטע) סוֹחֲרָנֵיהּ דְּהַהוּא נַהֲרָא, אִילָנָא עִלָּאָה. וּכְדֵין נָגִיד וְנָפִיק נְהוֹרָא עִלָּאָה וְאִתְעַטָּר בֵּיהּ בְּהַהוּא בַּר נָשׁ כָּל יוֹמָא, כְּמָה דְּאִתְּמַר. (יתרו נ''ז ע''א).
sheshaninu, mi sheholech bederech yesharah battorah umi shemmishttadel battorah kara'uy, yesh lo tamid chelek tov la'olam haba. she'oto devar hattorah shehotzi mipiv, holech umeshotet ba'olam, ve'oleh lema'lah. vechammah elyonim kedoshim mitchaberim im oto hadavar, ve'oleh bederech yesharah, umit'atter ba'atarah kedoshah, verochetz hannahar shel ha'olam haba, shofea veyotze me'eden, umitkabel bo venish'av letocho, umit'anneg (venitta) seviv oto hannahar, ha'etz ha'elyon. ve'az shofea veyotze or elyon umit'atter im oto adam kal yom, kemo shennitba'er
detaneinan ma'n de'azil be'orach meishar be'orayeyta, uma'n de'ishttedal be'orayeyta kedeka ya'ut, it leih chulaka tava tadir le'alema de'atei. dehahi millah de'orayeyta de'apik mipumeih, azla vesha'ata be'alema, vesalleka le'eilla. vechammah illa'in kadishin mitchabera'n behahi millah, vesalleka be'orach meishar, ve'it'attar be'itra kadisha, ve'isttachei benahara de'alema de'atei, denagid venafik me'eden, ve'itkabal beih, ve'ishtte'av begavih, ve'it'annag (s'' v'tnt) socharaneih dehahu nahara, ilana illa'ah. uchedein nagid venafik nehora illa'ah ve'it'attar beih behahu bar nash kal yoma, kemah de'ittemar. (ytrv n''z ''
93 וּמִי שֶׁעוֹסֵק (שֶׁלּוֹמֵד) בַּתּוֹרָה וְלֹא מִשְׁתַּדֵּל בָּהּ בְּדֶרֶךְ אֱמֶת וּבְדֶרֶךְ יְשָׁרָה, אוֹתוֹ הַדָּבָר עוֹלֶה וְסוֹטֶה בַדְּרָכִים, וְאֵין מִי שֶׁיִּתְחַבֵּר עִמּוֹ, וְהַכֹּל דּוֹחִים אוֹתוֹ הַחוּצָה, וְהוֹלֵךְ וּמְשׁוֹטֵט בָּעוֹלָם וְלֹא יִמְצָא מָקוֹם. מִי גָרַם לוֹ אֶת זֶה? אוֹתוֹ שֶׁהִסְטָה אוֹתוֹ מִדֶּרֶךְ הַיָּשָׁר. זֶהוּ שֶׁכָּתוּב וְלִפְנֵי עִוֵּר לֹא תִתֵּן מִכְשׁוֹל. וּמִשּׁוּם כָּךְ כָּתוּב, וְיָרֵאתָ מֵּאֱלֹהֶיךָ אֲנִי ה'.
93 וּמַאן דְּלָעֵי (נ''א דיליף) בְּאוֹרַיְיתָא, וְלָא אִשְׁתָּדַּל בָּהּ בְּאוֹרַח קְשׁוֹט, (דף פ''ה ע''ב) וּבְאוֹרַח מֵישָׁר. הַהוּא מִלָּה סַלְּקָא, וְסָטֵי אוֹרְחִין, וְלֵית מַאן דְּיִתְחַבָּר בָּהּ, וְכֹלָּא דַּחְיָּין לָהּ לְבַר, וְאָזִיל וְשָׁאט בְּעָלְמָא וְלָא יִשְׁכַּח אֲתַר. מַאן גָּרִים לֵיהּ הַאי. הַהוּא דְּסַאטֵי לֵיהּ מֵאוֹרַח מֵישָׁר, הֲדָא הוּא דִכְתִיב וְלִפְנֵי עִוִּר לֹא תִתֵּן מִכְשׁוֹל. וּבְגִּינֵי כַּךְ כְּתִיב, וְיָרֵאתָ מֵּאֱלֹהֶיךָ אֲנִי יְיָ'.
umi she'osek (shellomed) battorah velo mishttadel bah bederech emet uvederech yesharah, oto hadavar oleh vesoteh vaderachim, ve'ein mi sheiitchaber immo, vehakol dochim oto hachutzah, veholech umeshotet ba'olam velo yimtza makom. mi garam lo et zeh? oto shehistah oto miderech hayashar. zehu shekatuv velifnei iver lo titten michshol. umishum kach katuv, veyare'ta me'eloheicha ani 'he
uma'n dela'ei (n'' dylyf) be'orayeyta, vela ishttadal bah be'orach keshot, (df f''h ''v) uve'orach meishar. hahu millah salleka, vesatei orechin, veleit ma'n deyitchabar bah, vecholla dachyayn lah levar, ve'azil vesha't be'alema vela yishkach atar. ma'n garim leih ha'y. hahu desa'tei leih me'orach meishar, hada hu dichtiv velifnei ivir lo titten michshol. uveginei kach ketiv, veyare'ta me'eloheicha ani adonay