672

 672 וְסוֹד הַדָּבָר - כְּנֶגֶד שְׁתֵּי נְקֻדּוֹת שֶׁהֵן שְׁנֵי מְלָכִים, רוֹמֵז בְּפָסוּק פָּרִים בְּנֵי בָקָר שְׁנַיִם. וּכְנֶגֶד נְקֻדָּה שֶׁהִיא עֲטָרָה עַל רָאשֵׁיהֶם, אָמַר וְאַיִל אֶחָד, כְּמוֹ כֶּתֶר אֶחָד. אַחַר שֶׁאָמְרָה אִי אֶפְשָׁר לִשְׁנֵי מְלָכִים שֶׁיִּשְׁתַּמְּשׁוּ בְּכֶתֶר אֶחָד, הִקְטִינָה עַצְמָהּ. אַף כָּךְ, וּשְׂעִיר עִזִּים אֶחָד לְחַטָּאת. אַיִל שֶׁל יִצְחָק חָזַר לִהְיוֹת שָׂעִיר. הִתְהַפֵּךְ מֵרַחֲמִים לְדִין, וְנִקְטַן.

 672 וְרָזָא דְּמִלָּה, לָקֳבֵל תְּרֵין נְקוּדִין, דְּאִינּוּן תְּרֵין מְלָכִים, קָא רָמִיז פָּרִים בְּנֵי בָקָר שְׁנַיִם, וְלָקֳבֵל נְקוּדָה עֲטָרָה עַל רֵישַׁיְיהוּ, אָמַר, וְאַיִל אֶחָד, כְּמוֹ כֶּתֶר אֶחָד. בָּתַר דְּאַמְרַת אִי אֶפְשָׁר לִשְׁנֵי מְלָכִים שֶׁיִשְׁתַּמְּשׁוּ בְּכֶתֶר אֶחָד, אַזְעִירַת גַּרְמָהּ אוּף הָכִי, וּשְׂעִיר עִזִּים אֶחָד לְחַטָּאת. אַיִל דְּיִצְחָק, אִתְהַדָּר שָׂעִיר. אִתְהַפָּךְ מֵרַחֲמֵי לְדִינָא, וְאִתְזְעִיר.

vesod hadavar - keneged shettei nekudot shehen shenei melachim, romez befasuk parim benei vakar shenayim. ucheneged nekudah shehi atarah al ra'sheihem, amar ve'ayil echad, kemo keter echad. achar she'amerah i efshar lishnei melachim sheiishttammeshu becheter echad, hiktinah atzmah. af kach, use'ir izzim echad lechatta't. ayil shel yitzchak chazar lihyot sa'ir. hithapech merachamim ledin, veniktan

veraza demillah, lakovel terein nekudin, de'innun terein melachim, ka ramiz parim benei vakar shenayim, velakovel nekudah atarah al reishayeyhu, amar, ve'ayil echad, kemo keter echad. batar de'amrat i efshar lishnei melachim sheiishttammeshu becheter echad, az'irat garmah uf hachi, use'ir izzim echad lechatta't. ayil deyitzchak, ithadar sa'ir. ithapach merachamei ledina, ve'itze'ir

673

 673 וּמִשּׁוּם זֶה נֶאֱמַר שְׂעִיר עִזִּים אֶחָד לְחַטָּאת, וְלֹא אָמַר לְעוֹלָה, לִהְיוֹת כֶּתֶר. וּמִנַּיִן לָנוּ שֶׁיֵּשׁ יְרִידָה בְּחַטָּאת? שֶׁנֶּאֱמַר (ויקרא ט) וַיֵּרֶד מֵעֲשֹׂת הַחַטָּאת. וּמַדּוּעַ שִׁתֵּף עוֹלָה עִם חַטָּאת בַּיְרִידָה? אֶלָּא לְלַמֵּד, שֶׁעוֹלָה הָיְתָה בַּהַתְחָלָה מִדַּת הָרַחֲמִים, וּלְבַסּוֹף הִתְהַפְּכָה לְמִדַּת הַדִּין בַּיְרִידָה, וְנִקְרֵאת חַטָּאת, וְהַכֹּל אֶחָד.

 673 וּבְגִין דָּא שָׂעִיר עִזִּים אֶחָד לְחַטָּאת, וְלֹא אָמַר לְעוֹלָה, לְמֶהֱוִי כֶּתֶר. וּמְנָלָן דְּאִית יְרִידָה בַּחַטָּאת, שֶׁנֶּאֱמַר (ויקרא ט) וַיֵּרֶד מֵעֲשׂוֹת הַחַטָּאת. וַאֲמַאי שָׁתַּף עוֹלָה עִם חַטָּאת בַּיְּרִידָה. אֶלָּא לְאוֹלְפָא, דְּעוֹלָה הֲוַת בְּקַדְמִיתָא מִדַּת הָרַחֲמִים, וּלְבָתַר אִתְהַפְּכַת לְדִינָא בַּיְּרִידָה, וְאִתְקְרִיאַת חַטָּאת, וְכֹלָּא חַד.

umishum zeh ne'emar se'ir izzim echad lechatta't, velo amar le'olah, lihyot keter. uminnayin lanu sheiesh yeridah bechatta't? shenne'emar (vykr t) vayered me'asot hachatta't. umadua shittef olah im chatta't bayridah? ella lelammed, she'olah hayetah bahatchalah midat harachamim, ulevassof hithapechah lemidat hadin bayridah, venikre't chatta't, vehakol echad

uvegin da sa'ir izzim echad lechatta't, velo amar le'olah, lemehevi keter. umenalan de'it yeridah bachatta't, shenne'emar (vykr t) vayered me'asot hachatta't. va'ama'y shattaf olah im chatta't bayeridah. ella le'olefa, de'olah havat bekadmita midat harachamim, ulevatar ithapechat ledina bayeridah, ve'itkeri'at chatta't, vecholla chad

674

 674 וּמִשּׁוּם זֶה נֶאֱמַר הָבִיאוּ עָלַי כַּפָּרָה. עָלַי - הָיְתָה הַלְּבָנָה כֶּתֶר וַדַּאי, כְּדֻגְמַת זֶה ֒, וּלְבַסּוֹף הִתְמַעֲטָה וְיָרְדָה לְרַגְלָיו כְּדֻגְמַת זֶה ֶ, וּבִזְמַן זֶה נֶאֱמַר הָבִיאוּ עָלַי כַּפָּרָה, שֶׁנֶּאֱמַר בָּהּ (שם ו) הִיא הָעֹלָה, עוֹלָה מֵרַגְלָיו, שֶׁנֶּאֱמַר בָּהּ (ישעיה סו) וְהָאָרֶץ הֲדֹם רַגְלָי, לוֹמַר בָּהּ הַשָּׁמַיִם כִּסְאִי. וְזֶהוּ סוֹד (שמואל-ב כג) צַדִּיק מוֹשֵׁל יִרְאַת אֱלֹהִים. שֶׁמְּהַפֵּךְ דִּין לְרַחֲמִים. וְסוֹד הַדָּבָר - (תהלים קיח) אֶבֶן מָאֲסוּ הַבּוֹנִים הָיְתָה לְרֹאשׁ פִּנָּה. כְּדֻגְמַת זֶה הוה''י, יְהֹוָה.

 674 וּבְגִין דָּא, הָבִיאוּ עָלַי (דף רמ''ח ע''א) כַּפָּרָה, עָלַי הֲוַת סִיהֲרָא כֶּתֶר וַדַּאי, כְּגַוְונָא דָּא וּלְבָתַר אִתְמְעִיטַת, וְנַחְתַּת לְרַגְלִין דִּילֵיהּ, כְּגַוְונָא דָּא וּבְזִמְנָא דָּא הָבִיאוּ עָלַי כַּפָּרָה, אִיתְּמַר בָּהּ, (ויקרא ו) הִיא הָעוֹלָה, סְלִיקַת מֵרַגְלוֹי. דְּאִתְּמַר בָּהּ, (ישעיה סו) וְהָאָרֶץ הֲדוֹם רַגְלָי. לְמֵימַר בָּהּ, הַשָּׁמַיִם כִּסְאִי. וְהַאי אִיהוּ רָזָא, (שמואל ב כג) צַדִּיק מוֹשֵׁל יִרְאַת אֱלֹהִים. דִּמְהַפֵּךְ דִּינָא לְרַחֲמֵי. וְרָזָא דְּמִלָּה, (תהלים קיח) אֶבֶן מָאֲסוּ הַבּוֹנִים הָיְתָה לְרֹאשׁ פִּנָּה. כְּגַוְונָא דָּא, דוד''י. יְדוָֹד.

umishum zeh ne'emar havi'u alay kaparah. alay - hayetah hallevanah keter vada'y, kedugmat zeh ֒, ulevassof hitma'atah veyaredah leraglav kedugmat zehe , uvizman zeh ne'emar havi'u alay kaparah, shenne'emar bah (shm v) hi ha'olah, olah meraglav, shenne'emar bah (ysh'yh sv) veha'aretz hadom raglay, lomar bah hashamayim kis'i. vezehu sod (shmv'l-v chg) tzadik moshel yir'at elohim. shemmehapech din lerachamim. vesod hadavar - (thlym kych) even ma'asu habonim hayetah lero'sh pinnah. kedugmat zeh hvh"y, Adonai

uvegin da, havi'u alay (df rm''ch '') kaparah, alay havat sihara keter vada'y, kegavevna da ulevatar itme'itat, venachttat leraglin dileih, kegavevna da uvezimna da havi'u alay kaparah, ittemar bah, (vykr v) hi ha'olah, selikat meragloy. de'ittemar bah, (ysh'yh sv) veha'aretz hadom raglay. lemeimar bah, hashamayim kis'i. veha'y ihu raza, (shmv'l v chg) tzadik moshel yir'at elohim. dimhapech dina lerachamei. veraza demillah, (thlym kych) even ma'asu habonim hayetah lero'sh pinnah. kegavevna da, dvd''y. yedod