1015 אָמַר רַבִּי אֶלְעָזָר: וַהֲרֵי כָתוּב אֲנִי יהו''ה לֹא שָׁנִיתִי? אָמַר לוֹ: בְּנִי, אוֹי לִבְנֵי הָעוֹלָם שֶׁהֵם אֲטוּמֵי לֵב, שֶׁחוֹשְׁבִים שֶׁיּוֹדְעִים וְלֹא יוֹדְעִים, וַדַּאי אֲנִי, הִיא הַשְּׁכִינָה. זֶהוּ שֶׁכָּתוּב וְיִסַּרְתִּי אֶתְכֶם אַף אָנִי, הִיא לֹא מִשְׁתַּנָּה וְאֵינָהּ תְּמוּרָה מִמֶּנּוּ בְּאַחֵר, וְהוּא לֹא מִשְׁתַּנֶּה וְלֹא מִסְתַּתֵּר מִמֶּנָּה, אֲבָל אֶל הָרְשָׁעִים מִשְׁתַּנֶּה הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא וּמִסְתַּתֵּר מֵהֶם. זֶהוּ שֶׁכָּתוּב אַסְתִּירָה פָנַי מֵהֶם אֶרְאֶה מָה אַחֲרִיתָם, וְלָמָּה? בִּגְלַל כִּי דוֹר תַּהְפּוּכוֹת הֵמָּה בָּנִים לֹא אֵמוּן בָּם.

 1015 אָמַר רַבִּי אֶלְעָזָר וְהָא כְתִיב (מלאכי ג ו) אֲנִי יהו''ה לֹא שָׁנִיתִי, אָמַר לֵיהּ בְּרִי, וַוי לִבְנֵי עָלְמָא דְאִינוּן אֲטִימִין לִבָּא, דְּחָשְׁבִין דְּיָדְעִין וְלָא יָדְעִין, וַדַּאי אֲנִי אִיהִי שְׁכִינְתָּא, הֲדָא הוּא דִכְתִיב (ויקרא כו כא) וְיִסַּרְתִּי אֶתְכֶם אַף אָנִי, אִיהִי לָא אִשְׁתַּנִּי וְלָא אִיהִי תְמוּרָה מִינֵיהּ בְּאָחֳרָא, וְאִיהוּ לָא אִשְׁתַּנִּי וְלָא אִסְתַּתַּר מִינָהּ, אֲבָל לְגַבֵּי חַיָּיבַיָּא אִשְׁתַּנִּי קוּדְשָׁא בְּרִיךְ הוּא וְאִסְתַּתַּר מִנַּיְיהוּ, הֲדָא הוּא דִכְתִיב (דברים לב כ) אַסְתִּירָה פָנַי מֵהֶם אֶרְאֶה מָה אַחֲרִיתָם, וְאַמַּאי בְּגִין כִּי דוֹר תַּהְפּוּכוֹת הֵמָּה בָּנִים לֹא אֵמוּן בָּם.

amar rabi el'azar: vaharei chatuv ani yhv''h lo shaniti? amar lo: beni, oy livnei ha'olam shehem atumei lev, shechoshevim sheiode'im velo yode'im, vada'y ani, hi hashechinah. zehu shekatuv veyissartti etchem af ani, hi lo mishttannah ve'einah temurah mimmennu be'acher, vehu lo mishttanneh velo misttatter mimmennah, aval el haresha'im mishttanneh hakkadosh baruch hu umisttatter mehem. zehu shekatuv asttirah fanay mehem er'eh mah acharitam, velammah? biglal ki dor tahpuchot hemmah banim lo emun bam

amar rabi el'azar veha chetiv (mlo'chy g v) ani yhv''h lo shaniti, amar leih beri, vavy livnei alema de'inun atimin liba, dechashevin deyade'in vela yade'in, vada'y ani ihi shechintta, hada hu dichtiv (vykr chv ch) veyissartti etchem af ani, ihi la ishttanni vela ihi temurah mineih be'achora, ve'ihu la ishttanni vela isttattar minah, aval legabei chayayvaya ishttanni kudesha berich hu ve'isttattar minnayeyhu, hada hu dichtiv (dvrym lv ch) asttirah fanay mehem er'eh mah acharitam, ve'amma'y begin ki dor tahpuchot hemmah banim lo emun bam

 1016 מִיָּד קָמוּ כָּל הַחֲבֵרִים שֶׁשָּׁמְעוּ אֶת הַדְּבָרִים הַלָּלוּ, וְנָשְׁקוּ אוֹתוֹ עַל רֹאשׁוֹ, וְאָמְרוּ, אִלּוּ לֹא בָאנוּ לָעוֹלָם אֶלָּא לִשְׁמֹעַ אֶת זֶה - דַּיֵּנוּ, שֶׁוַּדַּאי הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא וּשְׁכִינָתוֹ לֹא מִשְׁתַּנִּים זֶה מִזֶּה, אֲבָל לַאֲחֵרִים מִשְׁתַּנֶּה וּמִסְתַּתֵּר בְּכַמָּה לְבוּשִׁים, וּבְכַמָּה כִּסּוּיִים, וּבְכַמָּה קְלִפּוֹת, וּמִשּׁוּם זֶה אָמַר שְׁלֹמֹה, עָלָיו הַשָּׁלוֹם, אֶל גִּנַּת אֱגוֹז יָרַדְתִּי, שֶׁהוּא הָיָה יוֹדֵעַ אֶת כָּל הַקְּלִפּוֹת, וּמִשּׁוּם זֶה לֹא הִשְׁאִיר אֲפִלּוּ מִינֵי כִשּׁוּף שֶׁלֹּא יָדַע, מִשּׁוּם שֶׁיָּדַע (לדעת) אֶת הַקְּלִפּוֹת, וְהָרוֹעֶה הַנֶּאֱמָן יִשְׁבֹּר אֶת כָּל הַקְּלִפּוֹת, וּמוֹצִיא מִשָּׁם הַמֹּחַ, שֶׁהוּא יהו''ה, לְאַרְבַּעַת צִדְדֵי הָאֱגוֹז, (שהם תהו ובהו וחשך ותהום), וּמְפַרְנֵס מִמֶּנּוּ אֶת אוֹתָהּ חוֹלָה שֶׁהִיא אדנ''י, שֶׁבַּקְּלִפּוֹת הַלָּלוּ שֶׁבָּאֱגוֹז, שֶׁהֵם תֹּהוּ וָבהוּ וְחֹשֶׁךְ וּתְהוֹם, אָמַר אַסְתִּירָה פָנַי מֵהֶם, וְיֵשׁ שִׁנּוּיִים אֲחֵרִים לְטוֹב לְכָל אֶחָד כְּפִי מַעֲשָׂיו. לִפְעָמִים מִתְגַּלֶּה לָהֶם בִּדְמוּת אַרְיֵה, זֶהוּ שֶׁכָּתוּב אַרְיֵה שָׁאָג מִי לֹא יִירָא, לִפְעָמִים בִּדְמוּת שׁוֹר, זֶהוּ שֶׁכָּתוּב בְּכוֹר שׁוֹרוֹ הָדָר לוֹ וְקַרְנֵי רְאֵם קַרְנָיו, וְלִפְעָמִים בִּדְמוּת נֶשֶׁר, זֶהוּ שֶׁכָּתוּב כְּנֶשֶׁר יָעִיר קִנּוֹ, וּפְעָמִים בִּדְמוּת אָדָם זָקֵן, כְּמוֹ שֶׁנִּדְמָה לְאֵלּוּ, שֶׁאָמְרוּ זֶה אֵלִי וְאַנְוֵהוּ, שֶׁהוּא הָיָה מִתְדַּמֶּה לָהֶם בִּדְמוּת זָקֵן, וְנֶאֱמַר בָּהֶם (בו) וַיֵּנִקֵהוּ דְּבַשׁ מִסֶּלַע וְשֶׁמֶן מֵחַלְמִישׁ צוּר, אֲבָל לְאֵלּוּ שֶׁתְּלוּיִים מִמֶּנּוּ וּמִשְּׁכִינָתוֹ, לֹא מִשְׁתַּנֶּה לְעוֹלָם.

 1016 מִיָּד קָמוּ כֻּלְּהוּ חַבְרַיָּא דְשָׁמְעוּ מִלִּין אִלֵּין, וְנָשְׁקוּ לֵיהּ עַל רֵישֵׁיהּ, וְאָמְרוּ אִלּוּ לָא אָתֵינָא לְעָלְמָא אֶלָּא לְמִשְׁמַע דָּא דַיֵּינוּ, דְּוַדַּאי קוּדְשָׁא בְּרִיךְ הוּא וּשְׁכִינְתֵּיהּ לָא אִשְׁתַּנִּי דָא מִן דָּא, אֲבָל לְגַבֵּי אָחֳרָנִין אִשְׁתַּנִּי וְאִסְתַּתַּר, בְּכַמָּה לְבוּשִׁין, וּבְכַמָּה כִּסּוּיִין, וּבְכַמָּה קְלִיפִין, וּבְגִין דָּא אָמַר שְׁלֹמֹה עָלָיו הַשָּׁלוֹם (שיר ו יא) אֶל גִּנַּת אֱגוֹז יָרַדְתִּי, דְאִיהוּ הֲוָה יָדַע בִּקְלִיפִין כֻּלְּהוּ, וּבְגִין דָּא לָא שְׁבִיק אֲפִילוּ מִינֵי דְכִשּׁוּף דְּלָא יָדַע, בְּגִין דְּיָדַע (נ''א למנדע) בִּקְלִיפִין. וְרַעִִיָא מְהֵימְנָא אִיהוּ תַבַּר כָּל קְלִיפִין, וְנָפִיק מִתַּמָּן מוֹחָא דְאִיהוּ יהו''ה לְאַרְבַּע סִטְרֵי דֶאֱגוֹזָא, (דאינון תהו ובהו וחשך ותהום), וּמְפַרְנֵס מִנֵּיהּ לְהַהִיא חוֹלָה דְּאִיהִי אדנ''י, דִּבְאִלֵּין קְלִיפִין דִּי בֶאֱגוֹז דְּאִינוּן תֹּהוּ וָבֹהוּ וְחֹשֶׁךְ וּתְהוֹם אָמַר (דברים לב כ) אַסְתִּירָה פָנַי מֵהֶם, וְאִית שִׁנּוּיִין אוֹחֳרָנִין לְטַב לְכָל חַד כְּפוּם עוֹבָדֵיהּ. (דף עב ע''א) זִמְנִין אִתְגַּלְיָא לוֹן בִּדְמוּת אַרְיֵה, הֲדָא הוּא דִכְתִיב (עמוס ג ח) אַרְיֵה שָׁאָג מִי לֹא יִירָא, זִמְנִין בְּדִיּוֹקְנָא דְשׁוֹר, הֲדָא הוּא דִכְתִיב (דברים לג יז) בְּכוֹר שׁוֹרוֹ הָדָר לוֹ וְקַרְנֵי רְאֵם קַרְנָיו, וְזִמְנִין בְּדִיּוֹקְנָא דְּנֶשֶׁר, הֲדָא הוּא דִכְתִיב (שם לב יא) כְּנֶשֶׁר יָעִיר קִנּוֹ, וְזִמְנִין בְּדִיּוֹקְנָא דְאָדָם סָבָא, כְּמָה דְּאִתְדַּמְיָא לְאִלֵּין דְּאָמְרֵי זֶה אֵלִי וְאַנְוִהוּ (שמות טו ב), דְּאִיהוּ הֲוָה אִתְדַּמְיָין לוֹן בִּדְמוּת סָבָא, וְאִתְּמַר בְּהוּ (נ''א ביה) (דברים לב יג) וַיֵּנִיקֵהוּ דְבַשׁ מִסֶּלַע וְשֶׁמֶן מֵחַלְמִישׁ צוּר, אֲבָל לְאִלֵּין דְּתַלְיָין מִנֵּיהּ וּמִשְּׁכִינְתֵּיהּ לָא אִשְׁתַּנֵּי לְעוֹלָם.

miad kamu kal hachaverim sheshame'u et hadevarim hallalu, venasheku oto al ro'sho, ve'ameru, illu lo va'nu la'olam ella lishmoa et zeh - dayenu, shevada'y hakkadosh baruch hu ushechinato lo mishttannim zeh mizzeh, aval la'acherim mishttanneh umisttatter bechammah levushim, uvechammah kissuyim, uvechammah kelipot, umishum zeh amar shelomoh, alav hashalom, el ginnat egoz yaradtti, shehu hayah yodea et kal hakkelipot, umishum zeh lo hish'ir afillu minei chishuf shello yada, mishum sheiada (ld't) et hakkelipot, veharo'eh hanne'eman yishbor et kal hakkelipot, umotzi misham hammoach, shehu yhv''h, le'arba'at tzidedei ha'egoz, (shhm thv vvhv vchshch vthvm), umefarnes mimmennu et otah cholah shehi dn''y, shebakkelipot hallalu sheba'egoz, shehem tohu vavhu vechoshech utehom, amar asttirah fanay mehem, veyesh shinnuyim acherim letov lechal echad kefi ma'asav. lif'amim mitgalleh lahem bidmut aryeh, zehu shekatuv aryeh sha'ag mi lo yira, lif'amim bidmut shor, zehu shekatuv bechor shoro hadar lo vekarnei re'em karnav, velif'amim bidmut nesher, zehu shekatuv kenesher ya'ir kinno, ufe'amim bidmut adam zaken, kemo shennidmah le'ellu, she'ameru zeh eli ve'anvehu, shehu hayah mitdammeh lahem bidmut zaken, vene'emar bahem (vv) vayenikehu devash missela veshemen mechalmish tzur, aval le'ellu shetteluyim mimmennu umishechinato, lo mishttanneh le'olam

miad kamu kullehu chavraya deshame'u millin illein, venasheku leih al reisheih, ve'ameru illu la ateina le'alema ella lemishma da dayeinu, devada'y kudesha berich hu ushechintteih la ishttanni da min da, aval legabei achoranin ishttanni ve'isttattar, bechammah levushin, uvechammah kissuyin, uvechammah kelifin, uvegin da amar shelomoh alav hashalom (shyr v y) el ginnat egoz yaradtti, de'ihu havah yada biklifin kullehu, uvegin da la shevik afilu minei dechishuf dela yada, begin deyada (n'' lmnd) biklifin. vera'ia meheimna ihu tabar kal kelifin, venafik mittamman mocha de'ihu yhv''h le'arba sitrei de'egoza, (d'ynvn thv vvhv vchshch vthvm), umefarnes minneih lehahi cholah de'ihi dn''y, div'illein kelifin di ve'egoz de'inun tohu vavohu vechoshech utehom amar (dvrym lv ch) asttirah fanay mehem, ve'it shinnuyin ochoranin letav lechal chad kefum ovadeih. (df v '') zimnin itgalya lon bidmut aryeh, hada hu dichtiv (mvs g ch) aryeh sha'ag mi lo yira, zimnin bediokena deshor, hada hu dichtiv (dvrym lg yz) bechor shoro hadar lo vekarnei re'em karnav, vezimnin bediokena denesher, hada hu dichtiv (shm lv y) kenesher ya'ir kinno, vezimnin bediokena de'adam sava, kemah de'itdamya le'illein de'amerei zeh eli ve'anvihu (shmvt tv v), de'ihu havah itdamyayn lon bidmut sava, ve'ittemar behu (n'' vyh) (dvrym lv yg) vayenikehu devash missela veshemen mechalmish tzur, aval le'illein detalyayn minneih umishechintteih la ishttannei le'olam

 1017 וְאוֹתָן הַתְּמוּרוֹת הֵן סוֹד הַיִּבּוּם, שֶׁנֶּאֱמַר בָּהּ בַּיְבָמָה עַל הַגְּאֻלָּה וְעַל הַתְּמוּרָה, לְקַיֵּם כָּל דָּבָר, שָׁלַף אִישׁ נַעֲלוֹ וְנָתַן לְרֵעֵהוּ, בְּאוֹתָהּ נַעַל שֶׁנָּתַן לְרֵעֵהוּ יֵשׁ תְּמוּרָה וְשִׁנּוּי רָצוֹן, וְשָׁם צָרִיךְ שִׁנּוּי מָקוֹם וְשִׁנּוּי הַשֵּׁם וְשִׁנּוּי מַעֲשֶׂה לְקַיֵּם כָּל דָּבָר, הַנַּעַל הוּא הַגּוּף.

 1017 וְאִינוּן תְּמוּרוֹת אִינוּן רָזָא דְיִבּוּם, דְּאִתְּמַר בָּהּ בַּיְבָמָה (רות ד ז) עַל הַגְאוּלָה וְעַל הַתְּמוּרָה, לְקַיֵּים כָּל דָּבָר שָׁלַף אִישׁ נַעֲלוֹ וְנָתַן לְרֵעִהוּ, בְּהַהוּא נַעַל דְּנָתַן לְרֵעִהוּ אִית תְּמוּרָה, וְשִׁנּוּי רָצוֹן, וְתַמָּן צָרִיךְ שִׁנּוּי מָקוֹם וְשִׁנּוּי הַשֵּׁם וְשִׁנּוּי מַעֲשֶׂה לְקַיֵּים כָּל דָּבָר, נַעַל אִיהוּ גוּפָא.

ve'otan hattemurot hen sod hayibum, shenne'emar bah bayvamah al hage'ullah ve'al hattemurah, lekayem kal davar, shalaf ish na'alo venatan lere'ehu, be'otah na'al shennatan lere'ehu yesh temurah veshinnuy ratzon, vesham tzarich shinnuy makom veshinnuy hashem veshinnuy ma'aseh lekayem kal davar, hanna'al hu haguf

ve'inun temurot inun raza deyibum, de'ittemar bah bayvamah (rvt d z) al hag'ulah ve'al hattemurah, lekayeim kal davar shalaf ish na'alo venatan lere'ihu, behahu na'al denatan lere'ihu it temurah, veshinnuy ratzon, vetamman tzarich shinnuy makom veshinnuy hashem veshinnuy ma'aseh lekayeim kal davar, na'al ihu gufa