229 כָּאן מַשְׂכִּיל, מְקוֹמוֹ יָדוּעַ. מַהוּ מַשְׂכִּיל? מַיִם שֶׁמַּחְכִּימִים אֶת אוֹתָם שֶׁשּׁוֹתִים אוֹתָם, אוֹתוֹ הַמָּקוֹם (שֶׁמִּשְׁתַּדְּלִים בְּאוֹתוֹ מָקוֹם) שֶׁנִּקְרָא מַשְׂכִּיל, כְּמוֹ שֶׁנֶּאֱמַר (משלי יז) מַשְׂכִּיל עַל דָּבָר יִמְצָא טוֹב. וּמִשּׁוּם שֶׁנִּקְרָא כָּךְ, תְּלוּיָה בּוֹ סְלִיחָה, חֵרוּת הַחֵרֻיּוֹת. זֶהוּ שֶׁכָּתוּב אַשְׁרֵי נְשׂוּי פֶּשַׁע כְּסוּי חֲטָאָה.

 229 הָכָא מַשְׂכִּיל, אַתְרֵיהּ יְדִיעַ, מַהוּ מַשְׂכִּיל, מַיָּא דְּאֲחְכִּימוּ לְאִינּוּן דְּשָׁתוּ לְהוּ, הַהוּא אֲתַר (ס''א דמשתדלן בההוא אתר) דְּאִקְרֵי מַשְׂכִּיל, כְּמָה דְאַתְּ אָמֵר, (משלי טז) מַשְׂכִּיל עַל דָּבָר יִמְצָא טוֹב. וּבְגִין דְּאִקְרֵי הָכֵי, תַּלְיָא בֵּיהּ סְלִיחָה, חֵירוּ דְּחִירִין. הֲדָא הוּא דִכְתִיב אַשְׁרֵי נְשׂוּי פֶּשַׁע כְּסוּי חַטָאָה.

ka'n maskil, mekomo yadua. mahu maskil? mayim shemmachkimim et otam sheshotim otam, oto hammakom (shemmishttadelim be'oto makom) shennikra maskil, kemo shenne'emar (mshly yz) maskil al davar yimtza tov. umishum shennikra kach, teluyah bo selichah, cherut hacheruyot. zehu shekatuv ashrei nesuy pesha kesuy chata'ah

hacha maskil, atreih yedia, mahu maskil, maya de'achkimu le'innun deshatu lehu, hahu atar (s'' dmshtdln vhhv tr) de'ikrei maskil, kemah de'at amer, (mshly tz) maskil al davar yimtza tov. uvegin de'ikrei hachei, talya beih selichah, cheiru dechirin. hada hu dichtiv ashrei nesuy pesha kesuy chata'ah

 230 מַה זֶּה כְּסוּי חֲטָאָה? הֲרֵי פֵּרְשׁוּהָ, שֶׁהוּא כִּסּוּי מִבְּנֵי אָדָם אוֹתוֹ חֵטְא שֶׁחָטָא לַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא וְהוֹדָה לִפְנֵי הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא. אֲבָל (כְּסוּי חֲטָאָה) בֹּא רְאֵה, כְּשֶׁאָדָם חוֹטֵא, וּמִתְחַיֵּב פַּעַם אַחַת וּפַעֲמַיִם וְשָׁלֹשׁ וְלֹא חוֹזֵר בּוֹ, הֲרֵי חֲטָאָיו הֵם בְּגָלוּי, וּמְפַרְסְמִים אוֹתָם לְמַעְלָה, וּמְפַרְסְמִים אוֹתָם לְמַטָּה. וְהַכָּרוֹזִים הוֹלְכִים לְפָנָיו וּמַכְרִיזִים: הִסְתַּלְּקוּ מִסָּבִיב לִפְלוֹנִי, נָזוּף הוּא מֵאֲדוֹנוֹ, נָזוּף הוּא לְמַעְלָה, נָזוּף הוּא לְמַטָּה, אוֹי לוֹ שֶׁפָּגַם אֶת דְּיוֹקַן רִבּוֹנוֹ! אוֹי לוֹ שֶׁאֵינוֹ חוֹשֵׁשׁ עַל כְּבוֹד רִבּוֹנוֹ! הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא מְגַלֶּה חֶטְאוֹ לְמַעְלָה. זֶהוּ שֶׁכָּתוּב, (איוב כ) יְגַלּוּ שָׁמַיִם עֲוֹנוֹ וְאֶרֶץ מִתְקוֹמָמָה לוֹ. וּכְשֶׁאָדָם הוֹלֵךְ בְּדֶרֶךְ רִבּוֹנוֹ וּמִשְׁתַּדֵּל בַּעֲבוֹדָתוֹ, וְהִזְדַּמֵּן לוֹ חֵטְא אֶחָד - הַכֹּל מְכַסִּים עָלָיו, עֶלְיוֹנִים וְתַחְתּוֹנִים, זֶה נִקְרָא כְּסוּי חֲטָאָה.

 230 מַאי כְּסוּי חַטָאָה. הָא אוּקְמוּהָ, דְּהוּא כַּסוּי מִבְּנֵי נָשָׁא, הַהוּא חַטָּאָה דְּחָב לְּקוּדְשָׁא בְּרִיךְ הוּא, וְאוֹדֵי קַמֵּי קוּדְשָׁא בְּרִיךְ הוּא. אֲבָל (ס''א כסוי חטאה) תָּא חֲזֵי, כַּד בַּר נָשׁ חָטֵי, וְחָב זִמְנָא חֲדָא, וּתְרֵין וּתְלָתָא, וְלָא אַהְדָּר בֵּיהּ, הָא חוֹבוֹי בְּאִתְגַּלְיָא אִינּוּן וּמְפַרְסְּמֵי לוֹן לְעֵילָּא, וּמְפַרְסְּמֵי לוֹן לְתַתָּא. וְכָרוֹזֵי אָזְלִין קַמֵּיהּ וּמַכְרְזֵי, אִסְתְּלָקוּ מִסָּחֲרָנֵיהּ דִּפְלַנְיָא, נָזִיף הוּא מִמָּארֵיהּ, נָזִיף הוּא לְעֵילָּא, נָזִיף הוּא לְתַתָּא, וַוי לֵיהּ דְּפָגִים דִּיּוּקְנָא דְּמָארֵיהּ, וַוי לֵיהּ דְּלָא חָיִישׁ לִיקָרָא דְּמָארֵיהּ, קוּדְשָׁא בְּרִיךְ הוּא גַּלֵּי חוֹבֵיהּ לְעֵילָּא, הֲדָא הוּא דִכְתִיב, (איוב כ) יְגַלּוּ שָׁמַיִם עֲוֹנוֹ וְאֶרֶץ מִתְקוֹמָמָה לוֹ. וְכַד בַּר נָשׁ אָזִיל בְּאוֹרְחָא דְּמָארֵיהּ, וְאִשְׁתָּדַּל בְּפוּלְחָנֵיהּ, וְאִזְדְּמַן לֵיהּ חַטָּאָה חַד, כֹּלָּא מְכַסִּין עִלָּוִיהּ, עִלָּאִין וְתַתָּאִין, דָּא אִקְרֵי כְּסוּי חַטָאָה.

mah zeh kesuy chata'ah? harei pereshuha, shehu kissuy mibenei adam oto chete shechata lakkadosh baruch hu vehodah lifnei hakkadosh baruch hu. aval (kesuy chata'ah) bo re'eh, keshe'adam chote, umitchayev pa'am achat ufa'amayim veshalosh velo chozer bo, harei chata'av hem begaluy, umefarsemim otam lema'lah, umefarsemim otam lemattah. vehakarozim holechim lefanav umachrizim: histtalleku missaviv lifloni, nazuf hu me'adono, nazuf hu lema'lah, nazuf hu lemattah, oy lo shepagam et deyokan ribono! oy lo she'eino choshesh al kevod ribono! hakkadosh baruch hu megalleh chet'o lema'lah. zehu shekatuv, (yvv ch) yegallu shamayim a'ono ve'eretz mitkomamah lo. ucheshe'adam holech bederech ribono umishttadel ba'avodato, vehizdammen lo chete echad - hakol mechassim alav, elyonim vetachttonim, zeh nikra kesuy chata'ah

ma'y kesuy chata'ah. ha ukemuha, dehu kasuy mibenei nasha, hahu chatta'ah dechav lekudesha berich hu, ve'odei kammei kudesha berich hu. aval (s'' chsvy cht'h) ta chazei, kad bar nash chatei, vechav zimna chada, uterein utelata, vela ahdar beih, ha chovoy be'itgalya innun umefarssemei lon le'eilla, umefarssemei lon letatta. vecharozei azelin kammeih umachrezei, isttelaku missacharaneih diflanya, nazif hu mimma'reih, nazif hu le'eilla, nazif hu letatta, vavy leih defagim diukena dema'reih, vavy leih dela chayish likara dema'reih, kudesha berich hu gallei choveih le'eilla, hada hu dichtiv, (yvv ch) yegallu shamayim a'ono ve'eretz mitkomamah lo. vechad bar nash azil be'orecha dema'reih, ve'ishttadal befulechaneih, ve'izdeman leih chatta'ah chad, kolla mechassin illavih, illa'in vetatta'in, da ikrei kesuy chata'ah

 231 אָמַר לוֹ רַבִּי אַבָּא, עַד עַכְשָׁו לֹא הִגַּעְתָּ לְעִקַּר הַדָּבָר, וְיָפֶה אָמַרְתָּ. וְזֶהוּ שֶׁאָמְרוּ הַחֲבֵרִים - יָפֶה. אֲבָל אִם כָּךְ, מְכֻסֶּה חֲטָאָה הָיָה צָרִיךְ לִהְיוֹת! מַהוּ כְּסוּי חֲטָאָה?

 231 אָמַר לֵיהּ רִבִּי אַבָּא, עַד כְּעַן לָא מָטִית לְעִקָרָא דְּמִלָּה. וְשַׁפִּיר קָאַמָרְתְּ. וְהַאי דְּקָאָמְרוּ חַבְרַיָּיא שַׁפִּיר. אֲבָל אִי הָכִי, מְכוּסֶּה חַטָּאָה מִבָּעֵי לֵיהּ, מַהוּ כְּסוּי חַטָּאָה.

amar lo rabi aba, ad achshav lo higa'ta le'ikkar hadavar, veyafeh amarta. vezehu she'ameru hachaverim - yafeh. aval im kach, mechusseh chata'ah hayah tzarich lihyot! mahu kesuy chata'ah

amar leih ribi aba, ad ke'an la matit le'ikara demillah. veshapir ka'amaret. veha'y deka'ameru chavrayay shapir. aval i hachi, mechusseh chatta'ah miba'ei leih, mahu kesuy chatta'ah