884

 884 וּבַחֲמִשָּׁה עָשָׂר יוֹם וְגוֹ' (במדבר כט). רַבִּי אַבָּא פָּתַח, (בראשית ח) וַתָּנַח הַתֵּבָה בַּחֹדֶשׁ הַשְּׁבִיעִי וְגוֹ'. בֹּא וּרְאֵה, כָּל אֵלּוּ הַיָּמִים הוֹלֶכֶת אִמָּא עַל הַבָּנִים כְּדֵי שֶׁלֹּא יִשְׁלֹט הַצַּד הָאַחֵר עֲלֵיהֶם וּבִכְדֵי לְהַצִּיל אוֹתָם. כֵּיוָן שֶׁנִּצְּלוּ בָנֶיהָ וַהֲרֵי יוֹשְׁבִים בַּסֻּכּוֹת, שְׁמוּרִים בִּשְׁמִירָה, יוֹם רִאשׁוֹן וְיוֹם שֵׁנִי צִוְּתָה לָהֶם לְיִשְׂרָאֵל לַעֲשׂוֹת סְעוּדָה לִמְמֻנֵּי שְׁאָר הָעַמִּים, וְהִיא לֹא שׁוֹרָה שָׁם. בְּיוֹם שְׁלִישִׁי, שֶׁהוּא י''ז לַחֹדֶשׁ, מַתְחִילָה לִשְׁרוֹת עֲלֵיהֶם. זֶהוּ שֶׁכָּתוּב וַתָּנַח הַתֵּבָה בַּחֹדֶשׁ הַשְּׁבִיעִי בְּשִׁבְעָה עָשָׂר יוֹם לַחֹדֶשׁ עַל הָרֵי אֲרָרָט. הָרִים שֶׁכָּל קְלָלוֹת וְיִסּוּרִים שְׁרוּיִים בְּתוֹכָם.

 884 (במדבר כ''ט) וּבַחֲמִשָּׁה עָשָׂר יוֹם וְגוֹ'. רִבִּי אַבָּא פָּתַח, (בראשית ח) וַתָּנַח הַתֵּיבָה בַּחֹדֶשׁ הַשְּׁבִיעִי וְגוֹ', תָּא חֲזֵי, כָּל הָנֵי יוֹמִין, אַזְלַת אִימָּא עַל בְּנַיָּיא, בְּגִין דְּלָא יִשְׁלוֹט סִטְרָא אַחֲרָא עָלַיְיהוּ, וּבְגִין לְשֵׁזָבָא לוֹן. כֵּיוָן דְּאִשְׁתְּזִיבוּ בְּנָהָא, וְהָא יַתְבִין בַּסֻּכּוֹת, מִתְנַטְּרִין בִּנְטוּרָא. יוֹמָא קַדְמָאָה, וְיוֹמָא תִּנְיָנָא, פַּקְדַת לוֹן לְיִשְׂרָאֵל, לְמֶעְבַּד סְעוּדָתָא לִמְּמָנָן דִּשְׁאַר עַמִּין, וְאִיהִי לָא שַׁרְיָא תַּמָּן. בְּיוֹמָא תְּלִיתָאָה, דְּאִיהוּ י''ז לַחֹדֶשׁ, שָׁרִיאַת לְמִשְׁרֵי עָלַיְיהוּ. הֲדָא הוּא דִכְתִיב, וַתָּנַח הַתֵּיבָה בַּחֹדֶשׁ הַשְּׁבִיעִי בְּשִׁבְעָה עָשָׂר יוֹם לַחֹדֶשׁ עַל הָרֵי אֲרָרָט, טוּרִין דְּכָל לְוָוטִין וּמְרָדִין שָׁרָאן בְּגַוַויְיהוּ.

uvachamishah asar yom vego' (vmdvr cht). rabi aba patach, (vr'shyt ch) vattanach hattevah bachodesh hashevi'i vego'. bo ure'eh, kal ellu hayamim holechet imma al habanim kedei shello yishlot hatzad ha'acher aleihem uvichdei lehatzil otam. keivan shennitzelu vaneiha vaharei yoshevim bassukot, shemurim bishmirah, yom ri'shon veyom sheni tzivetah lahem leyisra'el la'asot se'udah limemunnei she'ar ha'ammim, vehi lo shorah sham. beyom shelishi, shehu y"z lachodesh, matchilah lishrot aleihem. zehu shekatuv vattanach hattevah bachodesh hashevi'i beshiv'ah asar yom lachodesh al harei ararat. harim shekal kelalot veyissurim sheruyim betocham

(vmdvr ch''t) uvachamishah asar yom vego'. ribi aba patach, (vr'shyt ch) vattanach hatteivah bachodesh hashevi'i vego', ta chazei, kal hanei yomin, azlat imma al benayay, begin dela yishlot sitra achara alayeyhu, uvegin leshezava lon. keivan de'ishttezivu benaha, veha yatvin bassukot, mitnatterin bintura. yoma kadma'ah, veyoma tinyana, pakdat lon leyisra'el, leme'bad se'udata limmemanan dish'ar ammin, ve'ihi la sharya tamman. beyoma telita'ah, de'ihu yod'z lachodesh, shari'at lemishrei alayeyhu. hada hu dichtiv, vattanach hatteivah bachodesh hashevi'i beshiv'ah asar yom lachodesh al harei ararat, turin dechal levavtin umeradin shara'n begavavyeyhu

885

 885 אָמַר רַבִּי אֶלְעָזָר, יוֹם רִאשׁוֹן שֶׁל חַג לֹא שׁוֹרֶה עֲלֵיהֶם, וְלֹא יוֹם שֵׁנִי, אֶלָּא יוֹם שְׁלִישִׁי, שֶׁמּוֹסִיף וְגוֹרֵעַ שׁוֹרֶה עֲלֵיהֶם. מוֹסִיף אוֹתִיּוֹת וְגוֹרֵעַ קָרְבָּנוֹת, שֶׁכָּתוּב עַשְׁתֵּי עָשָׂר וְגוֹ'. וְכָךְ רָאוּי לְרַע עַיִן, מִפְּנֵי שֶׁיּוֹם רִאשׁוֹן וְיוֹם שֵׁנִי שִׂמְחַת בָּנֶיהָ, וְהֵם מְחַלְּקִים שְׁלָלָם לָהֶם. מִיּוֹם שְׁלִישִׁי וָהָלְאָה, שֶׁהִיא שׁוֹרָה עֲלֵיהֶם, מַה כָּתוּב? (שם) וְהַמַּיִם הָיוּ הָלוֹךְ וְחָסוֹר עַד הַחֹדֶשׁ הָעֲשִׂירִי בָּעֲשִׂירִי בְּאֶחָד לַחֹדֶשׁ נִרְאוּ רָאשֵׁי הֶהָרִים. וְהַמַּיִם הָיוּ הָלוֹךְ וְחָסוֹר - אֵלּוּ הַקָּרְבָּנוֹת שֶׁהוֹלְכִים וּמִתְמַעֲטִים. וּכְמוֹ שֶׁהֵם מִתְמַעֲטִים, כָּךְ גַּם מִתְמַעֵט הַטּוֹב שֶׁלָּהֶם.

 885 אָמַר רִבִּי אֶלְעָזָר, יוֹמָא קַדְמָאָה דְּחַג, לָא שַׁרְיָא עָלַיְיהוּ, וְלָא יוֹמָא תִּנְיָינָא, אֶלָּא יוֹמָא תְּלִיתָאָה, דְּאוֹסִיף וְגָרַע שַׁרְיָא עָלַיְיהוּ, אוֹסִיף אַתְוָון, וְגָרַע קָרְבְּנִין. דִּכְתִּיב עַשְׁתֵּי עָשָׂר וְגוֹ'. וְהָכִי אִתְחֲזֵי לְרַע עַיִן, בְּגִין דְּיוֹמָא קַדְמָאָה וְיוֹמָא תִּנְיָינָא חֶדְוָה דִּבְנָהָא, וְאִינּוּן מְפַלְגֵּי עִדָּאָן לוֹן. מִיּוֹמָא תְּלִיתָאָה וּלְהָלְאָה, דְּאִיהִי שַׁרְיָא עָלַיְיהוּ, מַה כְּתִיב. (בראשית ח) וְהַמַּיִם הָיוּ הָלוֹךְ וְחָסוֹר עַד הַחֹדֶשׁ הָעֲשִׂירִי בָּעֲשִׂירִי בְּאֶחָד לַחֹדֶשׁ נִרְאוּ רָאשֵׁי הֶהָרִים (דף רנ''ט ע''א) וְהַמַּיִם הָיוּ הָלוֹךְ וְחָסוֹר, אִלֵּין קָרְבְּנִין, דְּאַזְלִין וּמִתְמַעֲטִין. וּכְמָה דְּאִינּוּן מִתְמַעֲטִין, הָכִי נָמֵי אִתְמְעַט טוּבָא דִּלְהוֹן.

amar rabi el'azar, yom ri'shon shel chag lo shoreh aleihem, velo yom sheni, ella yom shelishi, shemmosif vegorea shoreh aleihem. mosif otiot vegorea karebanot, shekatuv ashttei asar vego'. vechach ra'uy lera ayin, mipenei sheiom ri'shon veyom sheni simchat baneiha, vehem mechallekim shelalam lahem. miom shelishi vahale'ah, shehi shorah aleihem, mah katuv? (shm) vehammayim ha'u haloch vechasor ad hachodesh ha'asiri ba'asiri be'echad lachodesh nir'u ra'shei heharim. vehammayim ha'u haloch vechasor - ellu hakkarebanot sheholechim umitma'atim. uchemo shehem mitma'atim, kach gam mitma'et hattov shellahem

amar ribi el'azar, yoma kadma'ah dechag, la sharya alayeyhu, vela yoma tinyayna, ella yoma telita'ah, de'osif vegara sharya alayeyhu, osif atvavn, vegara karebenin. dichttiv ashttei asar vego'. vehachi itchazei lera ayin, begin deyoma kadma'ah veyoma tinyayna chedvah divnaha, ve'innun mefalgei ida'an lon. mioma telita'ah ulehale'ah, de'ihi sharya alayeyhu, mah ketiv. (vr'shyt ch) vehammayim ha'u haloch vechasor ad hachodesh ha'asiri ba'asiri be'echad lachodesh nir'u ra'shei heharim (df rn''t '') vehammayim ha'u haloch vechasor, illein karebenin, de'azlin umitma'atin. uchemah de'innun mitma'atin, hachi namei itme'at tuva dilhon

886

 886 אָמַר רַבִּי שִׁמְעוֹן, אֶלְעָזָר, בֹּא וּרְאֵה, מִיּוֹם שֵׁנִי מַתְחִילִים הַמַּיִם לְהֵרָאוֹת. כֵּיוָן שֶׁהִתְחִילוּ הַמַּיִם - מִיּוֹם שְׁלִישִׁי הִיא שׁוֹרָה עֲלֵיהֶם, וְאֵלּוּ הַמַּיִם לֹא הָיוּ יוֹדְעִים הַבַּבְלִים (בַּכֹּל) מַדּוּעַ רְשׁוּמִים כָּאן, שֶׁהֲרֵי הַטּוֹב שֶׁל יִשְׂרָאֵל אֵינוֹ בִּמְקוֹם הַמִּעוּט, אֶלָּא בִּמְקוֹם הָרִבּוּי. וּמִפְּנֵי שֶׁאֵלּוּ הַמַּיִם שֶׁרְשׁוּמִים כָּאן מִתְמַעֲטִים, בָּא הַפָּסוּק לְהַשְׁמִיעֵנוּ, שֶׁכָּתוּב וְהַמַּיִם, אֵלּוּ שֶׁיְּדוּעִים בִּימֵי הֶחָג, אֵלּוּ שֶׁרְשׁוּמִים תּוֹךְ הַקָּרְבָּנוֹת, שֶׁהֵם הָרֵי קְלָלוֹת, הָיוּ הָלוֹךְ וְחָסוֹר הַטּוֹב שֶׁלָּהֶם. וּמְשִׁיכָה שֶׁנִּמְשֶׁכֶת עֲלֵיהֶם הָיוּ הָלוֹךְ וְחָסוֹר. וּמִפְּנֵי שֶׁאֵלּוּ הַמַּיִם שֶׁלָּהֶם הוּא, לֹא מִתְחַבְּרוֹת אוֹתִיּוֹת, שֶׁלֹּא יִתְחַבֵּר הַטּוֹב שֶׁלָּהֶם אֶלָּא מְעַט מְעַט.

 886 אָמַר רַבִּי שִׁמְעוֹן, אֶלְעָזָר, תָּא חֲזֵי, מִיּוֹמָא תִּנְיָינָא שָׁרִיאוּ מַיָּיא לְאִתְחֲזָאָה, כֵּיוָן דְּשָׁרִיאוּ מַיִם, מִיּוֹמָא תְּלִיתָאָה אִיהִי שָרַת עָלַיְיהוּ, וְאִינּוּן מַיִם לָא הֲווֹ יַדְעֵי בַּבְלָאֵי (ס''א בכולא), אֲמַאי רְשִׁימִין הָכָא, דְּהָא טוּבָא דְּיִשְׂרָאֵל לָא הֲוִי בַּאֲתָר דְּמִעוּטָא, אֶלָּא בַּאֲתָר דְּרִבּוּיָיא. וּבְגִין דְּאִלֵּין מַיִין דִּרְשִׁימִין הָכָא אִתְמַעֲטָן, אָתֵי קְרָא לְאַשְׁמְעִינָן דִּכְתִּיב, וְהַמַּיִם אִינּוּן דִּיְדִיעָן בְּיוֹמֵי דְּחַג, אִינּוּן דִּרְשִׁימִין גּוֹ קָרְבְּנִין, דְּאִינּוּן טוּרֵי לְוָוטִין, הָיוּ הָלוֹךְ וְחָסוֹר טוּבָא דִּלְהוֹן, וּנְגִידוּ דְּאַנְגִּיד עָלַיְיהוּ, הָיוּ הָלוֹךְ וְחָסוֹר, וּבְגִין דְּאִינּוּן מַיִם דִּלְהוֹן הוּא, לָא אִתְחַבְּרָן אַתְוָון, דְּלָא יִתְחַבָּר טוּבָא דִּלְהוֹן, אֶלָּא זְעֵיר זְעֵיר.

amar rabi shim'on, el'azar, bo ure'eh, miom sheni matchilim hammayim lehera'ot. keivan shehitchilu hammayim - miom shelishi hi shorah aleihem, ve'ellu hammayim lo ha'u yode'im habavlim (bakol) madua reshumim ka'n, sheharei hattov shel yisra'el eino bimkom hammi'ut, ella bimkom haribuy. umipenei she'ellu hammayim shershumim ka'n mitma'atim, ba hapasuk lehashmi'enu, shekatuv vehammayim, ellu sheiedu'im bimei hechag, ellu shershumim toch hakkarebanot, shehem harei kelalot, ha'u haloch vechasor hattov shellahem. umeshichah shennimshechet aleihem ha'u haloch vechasor. umipenei she'ellu hammayim shellahem hu, lo mitchaberot otiot, shello yitchaber hattov shellahem ella me'at me'at

amar rabi shim'on, el'azar, ta chazei, mioma tinyayna shari'u mayay le'itchaza'ah, keivan deshari'u mayim, mioma telita'ah ihi sharat alayeyhu, ve'innun mayim la havo yad'ei bavla'ei (s'' vchvlo), ama'y reshimin hacha, deha tuva deyisra'el la havi ba'atar demi'uta, ella ba'atar deribuyay. uvegin de'illein mayin dirshimin hacha itma'atan, atei kera le'ashme'inan dichttiv, vehammayim innun didi'an beyomei dechag, innun dirshimin go karebenin, de'innun turei levavtin, ha'u haloch vechasor tuva dilhon, unegidu de'angid alayeyhu, ha'u haloch vechasor, uvegin de'innun mayim dilhon hu, la itchaberan atvavn, dela yitchabar tuva dilhon, ella ze'eir ze'eir